Աղբիւր՝ www.aztagdaily.com
Պոլսահայ համայնքի հոգեւոր թէ աշխարհիկ ներկայացուցիչների հետ Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանի ունեցած հանդիպումն արտակարգ երեւոյթ չէ, չասելու համար օրինաչափ նոյնիսկ: Բնական էր, որ գաղութի դասական իշխանութեան ներկայացուցիչների հանդիպումը հետեւէր Էրդողանի ցաւակցական գործողութեանը: Հայկական կողմը համազարկ բանալու պէտք չունի Պոլսի հայ ներկայացուցիչների կողմից կատարւած գերխանդավառ յայտարարութիւնների եւ մանաւանդ Անկարայից պահանջւած պատւէրային արձագանգումների վրայ: Այս առաջին հայկական արձագանգն իր ժամանակով, ձեւաչափով եւ բովանդակութեամբ սպասելի էր ըստ ամենայնի: Անտեղի կը լինէր ներհայկական որեւէ բանավէճ ծաւալելը այս ուղղութեամբ: Բաւարարւել ուրեմն, այս պարագային արձանագրելով, որ Պատրիարքի ձիթենիի ճիւղի համեմատումն արդէն քաղաքական ապսպրանք է` նոյն մօտեցումը հրապարակող Անկարայի կողմից միջազգային հանրութեանը ցոյց տալու համար խաղաղասիրական բնոյթի այն ժեսթը, որին դիմեց վարչապետ Էրդողանը: Այդպէս էլ լինելու էր: Հակառակն ակնկալելը քաղաքականօրէն իրատեսական չէր նկատւելու:
Հայկական առաջին արձագանգն այսպիսով յստականում էր: Ուղերձի հասցէատէրերի կարգը ճշդել էր փոխվարչապետը: Այսպէս՝ Վաշինկթոն կատարած իր այցելութեան ընթացքում Թուրքիայի փոխվարչապետը յայտարարեց, որ Էրդողանը շատ կարեւոր յայտարարութիւն է կատարել, եւ խօսել 1915-ի դէպքերի 100-ամեակի նախօրեակին Թուրքիայի կատարած քայլերի մասին: «Թէ՛ Միացեալ նահանգներից, թէ՛ Հայաստանի հանրապետութիւնից եւ թէ՛ հայկական Սփիւռքից այդ ուղերձի պատասխանն ենք ակնկալում: Այդ հարցերի լուծման համար մենք յայտարարութեան եւ քայլերի ենք սպասում»:
Նախքան փոխվարչապետի սպասողական վիճակին անդրադառնալը, արագօրէն յիշենք եւ որոշ տարբերութիւն նկատենք փոխվարչապետի եւ արտաքին գործոց նախարարի այս մասին կատարած յայտարարութիւնների մէջ: Դիւանագիտական ասելաձեւային խաղերի մասնագէտ նախարար Դաւութօղլուն ուղերձի հասցէատէրերի մասին բաւարարւել էր բոլոր հայերն ասելով: Յստակացնելով, որ ուղերձն ուղղւած չէ Հայաստանի հանրապետութեանը, այլ բոլոր հայերին: Առաջնային հասցէատէրը մշուշի մէջ էր մնացել այս ձեւով:
Հիմա, փոխվարչապետը ճշդել է ուղերձի հասցէատէրերի կարգը. նախ Միացեալ նահանգները, ապա միջազգային ընտանիքը, ապա Հայաստանի հանրապետութիւնը եւ ապա Սփիւռքը:
Միացեալ նահանգների արտաքին գործոց նախարարութեան բանբերը ողջունել էր Էրդողանի ցաւակցութիւնը, մինչ Ֆրանսիայի նախագահը այն նկատել էր անբաւարար. այստեղ պէտք է նկատի ունենալ անշուշտ յայտարարութեան ժամանակն ու մանաւանդ միջավայրը: Հայաստանի հանրապետութեան եւ հայկական Սփիւռքի ունեցած հակազդեցութիւնների մէջ որեւէ էական տարբերութիւն չկար, եւ այդ առումով Անկարան հակասութիւններ գտնելու խաղի մէջ մեծ առաւելութիւններ չունեցաւ: Պոլսահայ համայնքն այս հասցէատէրերի շարքին տեղ չունէր ուրեմն: Թէեւ հանդիպման գործողութիւնը կազմակերպւել էր եւ նրա նախաբանը կատարւած, երբ նոյն պատւիրակութեան մէկ անդամը խաղաղութեան Նոբելեան մրցանակի արժանի էր նկատել Թուրքիայի վարչապետին՝ իր առած այս քայլի համար:
Միացեալ նահանգների եւ միջազգային ընտանիքի անդրադարձները չեն բաւարարել Անկարային: Ցաւակցութիւնը յայտնաբար չի աշխատել, այնպէս ինչպէս պատկերացնում էին Անկարայի վարիչները: Հայկական կողմը միանշանակ արձագանգել է, մինչ Միացեալ նահանգներն ու միջազգային ընտանիքը, տակաւին չեն բաւարարել Անկարային:
Ցաւակցելու, անցագրեր տրամադրելու, «հրամմեցէք»-ի եւ խաղաղասիրական դրսեւորումների այս շարքը թւում է, թէ շարունակւելու է: 100-ամեակի յետհաշւարկն սկսել է արդէն եւ այս օրակարգը տեղ է գտել Թուրքիայի ազգային անվտանգութեան խորհրդի նիստին: Անկարան հետեւողականօրէն փորձելու է գնդակը տեսնել տալ հայկական դաշտի մէջ: