Աշխատանքային այցով Սպահան ժամանած Կապանում Իրանի Իսլ. Հանրապետութեան առաջին գլխաւոր հիւպատոս Մորթեզա Աբեդին Վարամինը եւ նրան ընկերակցող՝ Իրանի արտաքին գործերի նախարարութեան Սպահանի ներկայացուցչութեան պատասխանատու Ալի Քեռդաբադին, երեքշաբթի՝ դեկտեմբերի 6-ին ժամանեցին Նոր Ջուղայի Ազգային առաջնորդարան։
Այցի նպատակն էր՝ հայ-իրանական յարաբերութիւններին խթանելու ծրագրի շրջագծում, ծանօթանալ Թեմիս ազգային իշխանութեան ու հայ գործարարների ներդրումային հնարաւորութիւններին, լսել նրանց առաջարկներն ու տեսակէտները գործընկերային յարաբերութիւններ իրականացնելու ուղղութեամբ։
Բարի գալստեան եւ ողջոյնի խօսքերով հանդէս եկաւ Պատգ. ժողովի փոխ-ատենապետ Գեղարդ Մանսուրեանը։
Նա Կապանում հիւպատոսութիւն բացելու Իրանի արտաքին գործերի նախարարութեան որոշումը յոյժ կարեւոր համարելով, նշեց, թէ այն խթանելու է հայ-իրանական յարաբերութիւնների մակարդակի բարձրացմանը, ընդգծելու է Իրան-Հայաստան սահմանի անփոփոխ մնալու անհրաժեշտութիւնը եւ նպաստելու է Սիւնիքի մարզի հետ կապերի հաստատմանը։
«Հարաւային Կովկասում աշխարհաքաղաքական սպառնալիքների եւ տարածաշրջանային անկանխատեսելի զարգացումների ֆոնին, Իրանի կառավարութեան այս նախաձեռնութիւնը թէ՛ Հայաստանի Հանրապետութեան եւ թէ՛ Իրանի Իսլ. Հանրապետութեան անվտանգութիւնը երաշխաւորող կարեւոր գործօններից է», իր արտայայտութիւններում ընդգծեց Գեղարդ Մանսուրեանը։
Այնուհետեւ արտայայտւեց Պատգ. ժողովի ցկեանս պատւոյ անդամ Թաթուլ Օհանեանը։ Նա եւս ողջունելով հիւրերի ներկայութիւնը Ս. Ամենափրկիչ վանքի յարկի ներքոյ, անդրադարձաւ Իրանում հայերի վաղեմի ներկայութեանն ու նրանց ջերմ յարաբերութեանը՝ իրենց իրանցի հայրենակիցների հետ եւ վստահեցրեց, որ հիւպատոսութիւնը զարկ է տալու այս կապերի առաւել զարգացմանն ու ամրապնդմանը։
«Հայաստանի Սիւնիքի մարզում հիւպատոսութիւն բացելու այս որոշումը անվտանգային մեծ նշանակութիւն ունի Հայաստանի համար, որի համար մեր գոհունակութիւնն ենք յայտնում Իրանի կառավարութեանը։ Նաեւ շնորհակալ ենք Իրանի Իսլ. Հանրապետութեանը, որ միշտ հանդէս է եկել Իրան-Հայաստան պատմական սահմանի անփոփոխ մնալու օգտին եւ այս հարցում դրսեւորել է անզիջում դիրքորոշում», աւելացրեց նա։
Թաթուլ Օհանեանն իր խօսքն աւարտեց թեմի ազգային կառոյցը ծանօթացնելով հիւրերին։
Հանդիպման ընթացքին արտայայտւեց նաեւ Ալի Քեռդաբադին։ Նա փոխանցելով Հայաստանում Իրանի դեսպան Աբբաս Բադախշան Զոհուռիի բարեւները, նշեց, թէ տարածաշրջանային անվտանգութեանը սպառնացող ներկայ պայմաններում եւ այդ ծիրում՝ Հայաստանի համար ստեղծւած այս բարդ ժամանակաշրջանում, իւրաքանչիւրիս պարտականութիւնն է դերակատար լինել պատմութեան այս տագնապալից իրավիճակից պատւով դուրս գալու համար եւ նա վստահեցրեց, որ Կապանում գլխաւոր հիւպատոս Մորթեզա Աբեդին Վարամինի ներկայութիւնը խթան է հանդիսանալու այդ գործին։
Նա ընդգծելով Սպահան քաղաքի եւ նահանգի ներուժն ու հնարաւորութիւնները՝ Սիւնիքի հետ յարաբերութիւններն ընդլայնելու ուղղութեամբ, համայնքիս գործարարներից եւ ձեռնարկատէրերից խնդրեց սոյն մարզի հետ գործարար կապերի ստեղծման համար իրենց տեսակէտներն ու ծրագրերը ներկայացնել արտգործնախարարութեան Սպահանի ներկայացուցչութիւն, խոստանալով, որ գլխաւոր հիւպատոսի համագործակցութեամբ հետամուտ են լինելու այդ ծրագրերի իրագործմանը։ Վերջում յոյս յայտնեց, որ երկկողմ ջանքերով եւ Մորթեզա Աբեդին Վարամինի հետեւողականութեամբ, Կապանը Իրանի համար հանդիսանալու է Եւրոպական երկրներին ու ԵԱՏՄ-ին կապող երթուղի։
Մորթեզա Աբեդին Վարամինը իր ուրախութիւնը յայտնելով Կապանում գլխաւոր հիւպատոսի պաշտօնին նշանակւելու առթիւ, անդրադարձաւ Հայաստան-Իրան յարաբերութիւնների հազարաւոր տարիների պատմութեանը։
Գլխաւոր հիւպատոսը իր խօսքերում ասաց. «Հայաստանի նկատմամբ մեծ դաւադրութիւն էր կազմակերպւել, որը ժամանակին նախազգուշացումներով ու գործողութիւններով հնարաւոր դարձաւ կանխել, սակայն դա չի նշանակում, որ թշնամին հրաժարւել է իր ծրագրերից, եւ այդու պէտք է մենք եւս շարունակենք մեր գործողութիւնները։ Այս առումով, թէպէտ ուշացումով, սակայն դրական էր Կապանում Իրանի Իսլամական Հանրապետութեան հիւպատոսութեան բացումը, որի ուղղութեամբ տարածաշրջանային բազմաթիւ արձագանքների ականատեսը եղանք»։
«Այսօր, առաւել քան երբեւէ անհրաժեշտ է օգտւելով Իրան-Հայաստան քաղաքական բարձր մակարդակի յարաբերութիւններից, երկկողմ հետաքրքրութիւն ներկայացնող ոլորտներում համագործակցութիւն ծաւալել», յաւելեց նա։
Գլխաւոր հիւպատոսը եւս դիմելով հանդիպմանը ներկայ գործարարներին, նրանց յորդորեց հայ-իրանական կապերի ամրապնդման վերաբերեալ իրենց առաջարկները ներկայացնել հիւպատոսութեան։
Հանդիպմանը ներկայ գործարարները եւս իրենց հերթին տեսակէտներ ու առաջարկներ ներկայացրին Իրան-Հայաստան սահմանի անվտանգութեան տնտեսական կապերը առաւել խորացնելու համար։
Աւարտին ձեռամբ Թաթուլ Օհանեանի եւ Կրօնական խորհրդի ատենապետ Զաւէն Սիմոնեանի յուշանւէր յանձնւեց գլխաւոր հիւպատոսին։
Հիւրերն այցելեցին «Խաչատուր վրդ. Կեսարացի» թանգարան, ուր հիւրերի մատեանում գրառում կատարեց Մորթեզա Աբեդին Վարամինին։
Հանդիպմանը ներկայ էին Պատգ. Ժողովի, Թեմական եւ Կրօնական խորհուրդների եւ Հայ Դատի յանձնախմբի ներկայացուցիչները։
Հիւրերն ընկերակցութեամբ Ազգային առաջնորդարանի զբօսաշրջիկական գրասենեակի պատասխանատու Արգին Աբնուսեանի, հայկական թաղամասի հետ ծանօթանալու նպատակով այցելեցին նաեւ Ն. Ջ. Հայոց երաժշտական թանգարան, «Ս. Բեթղեհէմ» եկեղեցի եւ «Արմենիա» հիւրանոց։
Թղթակից (Նոր Ջուղա)
