Աղբիւր՝ www.alikonline.ir

 

Դոկտ. Կարէն Խանլարեանը պատասխանել է «ԲՈՌՆԱ» գործակալութեան հարցերին

«Թէեւ Թեհրանը դեռ չի ճանաչել ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆԸ, սակայն Իսլ. յեղափոխութեան յաղթանակից առ այսօր Իրանի բարձրագոյն պաշտօնատարներն ու յեղափոխութեան ղեկավարութիւնը ճանաչել եւ դատապարտել են այն»

***

Իրանի Իսլ. խորհրդարանում Թեհրանի եւ հիւսիսային իրանահայութեան պատգամաւոր դոկտ. Կարէն Խանլարեանը պատասխանելով «ԲՈՌՆԱ» գործակալութեան լրագրողի հարցերին՝ կարեւորել է յեղափոխութեան առաջնորդի կողմից անւանակոչւած «Մշակոյթ եւ տնտեսվարութեան» տարին, եւ նշել, որ դրանով խորհրդարանի եւ փորձագիտական-հետազօտական հիմնարկութիւնների համար առաւել պարզ է դառնում, որ Իրանի տնտեսական ապագայ ուղղւածութիւնը պէտք է պատկերացնել ինչպիսի հարթութեան վրայ: Պատգամաւորը նաեւ նշել է, որ Իրանի տնտեսութեան դէմ ծառացած խնդիրների լուծմանն ուղղւած կառավարութեան ջանքերը, ինչպէս նաեւ արտաքին դիւանագիտական ապարատի բանագնացների կատարած գործը չպէտք է սահմանափակւի միայն պետական ապարատի գործունէութեամբ, «Այնպէս որ՝ այն Իրանի քաղաքացի համարւող իւրաքանչիւր անձի համագործակցութիւնն է պահանջում»,- նշել է դոկտ. Խանլարեանը:

Նա յաւելել է նաեւ, որ նման հարցերին դէմ գնալու եւ քննարկման համար լաւագոյն հարթակը՝ դա խորհրդարանն է, որտեղ պէտք է ձեւաւորւած լինեն ընդդիմութեան շերտերը ու այլ կերպ պատկերացնել չի կարելի. «նոյնն է ինչ որպէս օրինակ ասենք՝ նախորդ կառավարութիւնից ժառանգւած նպաստ ծրագրի հետ կապւած խնդիրները խորհրդարանի ամբիոնից տեղափոխւեն փողոցներ, շուկայ կամ լրատւամիջոցներ, որը բնական է, որ անբարենպաստ իրավիճակ է ստեղծելու եւ ժողովրդի, ե՛ւ կառավարութեան համար»:

Իրանի միջուկային խնդրի շուրջ խորհրդարանում ծաւալւած սուր քննադատութիւների կապակցութեամբ հարցին պատասխանելով՝ դոկտ. Խանլարեանն ընդգծել է, որ այնտեղ ծայր առած լսումները թէեւ երբեմն անցել են խօսքի մեղմութեան սահմանները, սակայն դրանք չեն հետապնդում անձնական կամ կուսակցական շահեր: Այլ այն պէտք է դիտարկել խնդրին դէմ գնացող կարծիքների կամ այլ կերպ ասած՝ ընդդիմութեան կողմից բարձրացւած մտահոգութիւն:

Խորհրդարանում Բարձրագոյն ուսման յանձնաժողովի անդամը մարդու իրաւունքների մասին արւած հարցմանն ի պատասխան՝ նշել է, որ Իրանում կրօնական փոքրամասնութիւն համարւող համայնքները իրենց իրաւունքները տեսնում են պաշտպանւած: Նա յաւելել է նաեւ, որ նոյնիսկ Իրանում է պահւում նոյն կապակցութեամբ Իմամ Ալիի կողմից արձակւած հրովարտակը, որով իսլամական տիրոյթում ապրող բոլոր քրիստոնեաների կրօնական-դաւանական իրաւունքների յարգումն ու ճանաչումը օրէնքի եւ կրօնական պարտաւորութիւն է համարւել: Դոկտ. Կարէն Խանլարեանը նոյն գլխի տակ շօշափել է Ցեղասպանութեան խնդիրը եւ նշել, որ վերջին 800-ամեայ պատմութիւնը յուշում է, որ միւս երկրներում ինչպիսի վայրագութիւններ են գրանցւել, ինչը չես ասի Իրանի մասին:

Ցեղասպանութեան խնդիրը զրոյցի առանցքում յայտնւելով՝ հայազգի պատգամաւորը կարեւորել է դատապարտման փաստի անհրաժեշտութիւնը՝ որպէս կանխարգելիչ միջոց եւ նշել, որ մենք՝ հայերս պահանջում ենք դատապարտել բոլոր նմանօրինակ դէպքերն ու ծրագրաւորւած սպանդները, քանի որ դրանք յաճախ հանդիսանում են երրորդ կողմի միջամտութեան հետեւանքներ, ինչի գծով օրինակների պակասը չկայ նաեւ այսօր:

Դոկտ. Խանլարեանը մատնանշելով նաեւ Էրդողանի Ցեղասպանութեան տարելիցի նախօրէին արտաբերած ցաւակցական պատգամի երեւոյթը՝ այն համարել է քաջութեան դրսեւորում Թուրքիայի վարչապետի կողմից, քանի որ մինչ այդ Թուրքիայի պաշտօնական ամբիոնը պնդում էր, որ նման ջարդեր տեղի չեն ունեցել:

Պատգամաւորը պատասխանելով Իրանի կողմից պաշտօնական ճանաչում գտնելու եւ այն մասին, թէ այն, ինչ կարող է փոխել հատուցմանն հասնելու գործում, կարեւորել է, որ Ցեղասպանութեան ճանաչման կողքին դրա հատուցման իրաւունքը միայն կարող է իրականացւել այն ժամանակ, երբ Թուրքիան որպէս Օսմանական կայսրութեան ժառանգորդ երկիր՝ ճանաչի եւ դատապարտի իր նախնիների արարքը: «Սա կարող է համարւել կանխարգելիչ միջոց՝ հետագայ նման արարքների առաջն առնելու գծով»,- ընդգծել է պատգամաւորը: