منبع: www.yerevan.mfa.ir

بدعوت آقای سیمونیان رئیس دانشگاه دولتی ایروان، آقای محمد رئیسی سفیر جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان در تاریخ 13 اسفند ماه در جمع اساتید و دانشجویان دانشکده روابط بین الملل دانشگاه مذکور سخنرانی کرد. وی در سخنان خود به سی و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران و دستاوردهای انقلاب در این سال ها پرداخت و ضمن تشریح زمینه های مختلف روابط ایران و ارمنستان مواضع کشورمان در رابطه با فعالیت های صلح آمیز هسته ای را بیان کرد.

متن سخنرانی جناب آقای رئیسی در دانشکده روابط بین الملل دانشگاه دولتی ایروان

بسمه تعالی

- خوشحالم از اینکه امروز در خدمت شما اساتید محترم و دانشجویان عزیز دانشگاه دولتی ایروان هستم. از جناب آقای سیمونیان ریاست محترم دانشگاه بخاطر برنامه ریزی این سخنرانی تشکر می کنم. برای شما دانشجویان گرامی بعنوان سکانداران آینده کشورتان آرزوی موفقیت می کنم.

- در 11 فوریه گذشته سی و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران را پشت سر گذاشتیم. با پیروزی  انقلاب اسلامی و ظهور حکومت دینی مبتنی بر مردم سالاری دینی، جمهوری اسلامی ایران عملاً  به احیاگر فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی تبدیل گردید. اکنون پس از گذشت 35 سال و با اعتقاد به استقلال از شرق و غرب، ايران توانسته است در بسیاری از زمینه ها ازجمله در عرصه های علمی، تولیدی، مواد غذايي، داروسازي، عرصه های متنوع تكنولوژي نظیر انرژی صلح آمیز هسته‌اي، خودروسازي، الكترونيك، محصولات دفاعی و نظامي و غیره به خود اتکایی و خودکفایی برسد. در حال حاضر ايران جزو پنج كشور برتر دنيا در سدسازي و - حفظ تاسيسات آبي است. ایران در تولید برق در جهان رتبه چهاردهم را دارد. از نظر طول شبکه برق در رتبه نخست کشورهای منطقه و در صنعت نیروگاه های بزرگ سیکل ترکیبی جزو 6 کشور سازنده این نوع نیروگاه ها قرار دارد.

- به لحاظ اقتصادی، حفظ و بهره برداری بهینه از ذخایر زیر زمینی، توجه به روستا ها و برخوردار نمودن آن‏ها از امکانات مختلف، نوسازی و تقویت امکانات شهری، تقویت زیربنا های توسعه مانند تربیت نیروی انسانی ماهر، انرژی، سدسازی، توسعه ارتباطات و راه ها و بنادر، تقویت و گسترش مراکز آموزشی در تمام سطوح و تلاش برای خود اتکایی اقتصادی، از جمله تغییرات و تحولات مهم  ناشی از انقلاب اسلامی در ایران بوده است.

- شکل و مدل حکومت در ایران، ریشه در تاریخ و تمدن ایرانی – اسلامی دارد. حاکمیت در جمهوری اسلامی ایران مطابق با قوانین اسلام و متکی بر خواست مردم است. نظر و خواسته مردم از طریق مراجعه به آراء عمومی مشخص می شود؛ بطوریکه رئیس جمهور، نمایندگان مجلس، اعضای مجلس خبرگان که رهبر را  تعیین می کنند و اعضای شورا های شهر و روستا، بطور مستقیم از سوی مردم انتخاب می شوند.

- دهه اول انقلاب با مبارزه با توطئه های داخلی و خارجی و دفاع از تمامیت ارضی کشور در جنگ تحمیلی هشت ساله سپری شد و در واقع رشد و بالندگی ایران در زمینه های مختلف از دهه دوم و به موازات بازسازی لطمات ناشی از جنگ آغاز گردید.

- همه این موفقیت ها و دست آوردهایی که اشاره کردم در شرایطی محقق شده که در طول 35 سال گذشته، محدودیت های بیشماری بر ایران تحمیل شده است. در طول مدتی که تحریم ها بدلیل برنامه صلح آمیز هسته ای بر ایران تحمیل شده، کشورم توانست فن آوری هسته ای را توسعه داده و آن را بومی نماید. اگر قبل از اعمال تحریم ها، ایران دارای تعداد بسیار اندکی سانتریفیوژ بود، در حال حاضر دارای 19 هزار سانتریفیوژ می باشد و توانایی غنی سازی تا سطح 20 درصد را نیز بدست آورده است.

- از فرصت دیدار امروز استفاده می کنم و برای آشنایی بیشتر شما توضیح مختصری در خصوص روابط ایران و ارمنستان و برخی مسائل مهم در سیاست خارجی کشورم ارائه می کنم.

- پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و اعلام استقلال و تاسیس جمهوری ارمنستان در سال 1991، ایران جزو اولین کشورهایی بود که در دسامبر همان سال استقلال ارمنستان را به رسمیت شناخت و سفارت خود در ایروان را در آوریل 1992 افتتاح نمود. ارمنستان بعنوان تنها کشور غیراسلامی همسایه ایران، از جایگاه ویژه ای در سیاست خارجی ما برخوردار است. ارتباط با همسایگان همیشه از اولویت های جمهوری اسلامی بوده و جزو اولویت های اصلی دولت جناب آقای روحانی است.

- در بخش سیاسی و پارلمانی ارتباط تنگاتنگی بین مقامات دو کشور برقرار و دیدارهای متقابل متعددی در سال گذشته بین دو طرف انجام شده است. از جمله این موارد حضور جناب آقای سرکیسیان رئیس جمهور محترم در مراسم تحلیف جناب آقای روحانی بود. اگر بخواهم به تماس های بین مقامات دو کشور بپردازم باید فهرست بلندی را ارائه کنم.

- در زمینه اقتصادی تا کنون یازده دور کمیسیون مشترک دو کشور در تهران و ایروان برگزار شده و اجرای پروژه های متعددی به تصویب رسیده است. قرار است بزودی دوازدهمین اجلاس آن در تهران برگزار شود. حجم روابط تجاری فیمابین دو کشور در سال 2013 حدود 294 میلیون دلار (199 میلیون صادرات به ارمنستان و 95 میلیون واردات از ارمنستان) بوده است که البته نسبت به سال 2012 (328 میلیون دلار) کاهش داشته است. در عین حال ایران همچنان چهارمین طرف تجاری ارمنستان محسوب می گردد. برخی مشکلات ازجمله مشکلات تعرفه ای، ترانزیتی و گمرکی و همچنین تا حدودی بحث تحریم ها موجب این کاهش بوده که خوشبختانه در حال مدیریت است. ما معتقدیم حجم تجارت دو کشور می تواند به یک میلیارد دلار هم افزایش یابد. زمینه های مساعدی برای همکاری و سرمایه گذاری در بخش های انرژی، صنعت، معدن، کشاورزی، بانکداری، خدمات فنی و مهندسی، پتروشیمی، احداث سد، راه سازی و گردشگری وجود دارد که هنوز مغفول مانده اند.

- در زمینه فرهنگی، نیازی به پرداختن به اشتراکات فرهنگی دو کشور در طول تاریخ نیست. ما دارای یک جامعه یکصد هزار نفری ارامنه تحت رهبری سه خلیفه گری تهران، اصفهان و تبریز هستیم که بسیار مورد احترام ایرانیان هستند. این جامعه ارمنی دارای دو نفر نماینده در مجلس شورای اسلامی هستند. در اصفهان کرسی آموزش زبان ارمنی در دانشگاه اصفهان وجود دارد. در ایروان ده مدرسه آموزش زبان فارسی دایر است. کرسی اسلام شناسی و ایرانشناسی به لطف توجه مسئولین محترم دانشگاه دولتی ایروان در این دانشگاه برقرار است. فعالیت های فرهنگی مذهبی به لطف دولت محترم ارمنستان و همکاری شهرداری ایروان در سال های گذشته در مسجد کبود انجام شده و ما تلاش زیادی برای مرمت و بازسازی این بنای تاریخی انجام داده ایم. در طول سال هزاران گردشگر از آن بازدید می نمایند. ارتباط خوبی با مراجع فرهنگی و مذهبی ارمنستان و بویژه جاثلیق اعظم گارگین دوم برقرار است. براساس آمار مرکز خدمات آمار ارمنستان در سال گذشته، بیشترین تعداد گردشگرانی که از ارمنستان دیدن کرده اند، ایرانی بوده اند. درصدد هستیم بمنظور تسهیل اینگونه تعاملات بین دو ملت، رژیم لغو روادید را بین دو کشور برقرار کنیم.

- درخصوص برخی مسائل مهم در سیاست خارجی ایران باید بگویم، با توجه به چالش های مختلف در روابط خارجی ایران، تشنج زدایی با کشورهای دیگر بویژه کشورهای غربی در اولویت برنامه های سیاست خارجی دولت جدید قرار گرفته است. در این راستا و در راس مسایل فیمابین ایران و غرب، پرونده هسته ای و تحریم های ظالمانه و غیرقانونی علیه مردم ایران قرار دارد. خوشبختانه در مقطع کنونی نتیجه مذاکرات فشرده ژنو با 1+5 مثبت بوده و بخشی از توافقات مرحله اول نیز به اجرا در آمده اند. امیدواریم همه طرف ها بتوانند همین روند را ادامه داده و با حسن نیت و ایجاد اعتماد متقابل از فرصت پیش آمده بهره برداری کنند.

- همچنانکه بارها و بارها گفته ایم، مایلم تاکید کنم که ایران دلایل سیاسی، تاریخی، راهبردی و دینی مخالف سلاح های کشتار جمعی ازجمله سلاح هسته ای هست. سلاح هسته ای در معادلات امنیتی ایران جایی ندارد. ما قربانی سلاح های کشتار جمعی از جمله سلاح شیمیایی در جنگ تحمیلی هشت ساله بوده ایم. غرب نباید فکر کند که فشار به ایران منجر به توقف برنامه هسته ای ایران می شود چرا که این برنامه صلح آمیز و در عین حال بومی و براساس فن آوری ایرانی است. اگر گروه 1+5 واقعا بدنبال حل مسئله هستند می توان بر اساس موازین بین المللی موجود و توافق حاصله در ژنو، پرونده را مختومه کرد. اما متاسفانه علیرغم جو مصالحه کنونی و توافقات حاصله هنوز شاهد بیان مواضع عیرسازنده از سوی برخی از جناح های غربی هستیم. هنوز بعضی ها صحبت از وجود گزینه نظامی بر روی میز می کنند. این امر بیان جنگ طلبی است که در دنیای کنونی جایگاهی ندارد. امیدواریم گزینه نظامی روی هیچ میزی نباشد. نه میز هسته ای، نه میز قره باغ و نه میزهای دیگر.

مطالب زیادی برای طرح وجود دارد لیکن بیش از این وقت شما را نمی گیرم. آماده ام چنانچه سوالاتی وجود دارد، پاسخگو باشم. ایشان به یعضی سوالات حضار پاسخ دادند.