ارامنه در ترکیه بعد ار اینکه برای جلوگیری از بدرفتاری های موجود و برای بهبود وضع خود تصمیم گرفتند که به عنوان مسلمان زندگی نکنند، اکنون با انجام غسل تعمید به دنبال بازگشت به هویت اصیل خود هستند. آخرین مورد غسل تعمید مربوط به ماه مه است که ۱۲ تن از  ارامنه در درسیم (تونج ایلی) هویت خودشان را تغییر دادند.

سرگذشت ارامنه ای که مجبور شدند به عنوان مسلمان زندگی کنند به نسل کشی سال ۱۹۱۵ باز می گردد. در آن دوره کودکان ارمنی توسط خانواده های مسلمان به فرزندی پذیرفته شدند، زنان با مردان مسلمان ازدواج کرده و برخی از خانواده ها برای نجات جان خود مجبور شدند که به اسلام رو آورند.

این دسته از ارامنه، که برای نزدیک به یک قرن مجبور به پنهان کردن هویت واقعی خود شده بودند، اکنون در حال تلاش برای بازگشت به ریشه های  اصیل خود می باشند. این موضوع در میان ارامنه آناتولی به خصوص کسانی که در درسیم زندگی می کنند نسبت به ارامنه ساکن استانبول رواج بیشتری دارد.

میران پیرجیک گولتکین یکی از آنها است. او در گفت و گو با "المانیتور" توضیح داد که چگونه اعضای خانواده اش در نسل کشی سال ۱۹۱۵ با کسب هویت علوی توانستند جان خود را نجات دهند.اما این موضوع  مدت زیادی طول نکشید زیرا آنها را درپی سرکوب قیام درسیم در سال ۱۹۳۷ که منجر به قتل عام عده زیادی از ارامنه شد، توسط نیروهای دولتی دستگیر شدند. در این رویداد برخی از اعضای خانواده او به قتل رسیدند و عده ای دیگر نیز تبعید شدند. آنان که پس از ۱۰ سال بازگشتند نام های اسلامی برای خود برگزیده بودند. آبراهام به ابراهیم تبدیل شده بود و از آنجا که هیچ مدرک ثبت شده ای وجود نداشت، برای آنها با نام جدید شناسنامه صادر شده است.

با توجه به اینکه  اکثر ساکنان درسیم علوی تبار هستند این عده از ارامنه هم علوی محسوب می شوند.با این همه خانواده ارمنی های مسلمان سعی می کنند که در خانه خود فرهنگ مسیحی را زنده نگه دارند.

گولتکین ادامه داد: "هنگامی که دوره ابتدایی را می گذراندم ، می دانستم که من یک ارمنی هستم، اما چیزی در مورد تفاوت فرهنگ و دین نمی دانستم.در عید پاک، مادرم عادت داشت  که تخم مرغ ها را رنگ آمیزی کند، اما چیزی در مورد این مراسم مسیحی به ما نمی گفت. همه ما نامهای اسلامی داشتیم. خانواده من معمولا به رادیو ایروان گوش می دادند.عده ای در روستا متوجه این موضوع شدند و اعتراض کردند. ۱۸سالگی برایم آغاز تفکر در مورد خودم به عنوان یک ارمنی بود.من دوستان ارمنی داشتم اما هیچ منبع مطالعاتی در اختیارم نبود و هیچ اطلاعاتی در مورد حوادث سال ۱۹۱۵ نداشتم. قتل روزنامه نگار هراند دینک، تاثیر بسیار زیادی بر من گذاشت.زمانی که ۴۸ سال داشتم تصمیم گرفتم به ریشه های خودم بازگردم، کاری که پیش از این به علت ترس و فشار قادر به انجام آن نبودم. به کمک پدرزن  ۷۰ ساله ، پسرم و یکی دیگر از اقوام برای غسل تعمید اقدام کردیم و پس از آن من نام خود را از صلاح الدین به میران پیرجیک تغییر دادم".

بسیاری از ارامنه آناتولی  بعد از تعمید هویت اصیل خود را به دست آورده اند.آخرین نمونه این غسل تعمید در ۹  ماه مه در یاشیل‌کوی- استانبول صورت گرفته است.

میران منوکیان گزارشگر روزنامه ارمنی آگوس که به پوشش مراسم پرداخته بود در مصاحبه با المانیتور بیان داشت که این مراسم یک رویداد متفاوت از آیین های رایج مذهبی بوده است.زیرا به طور معمول کودکان غسل تعمید داده می شوند، اما این بار غسل تعمید برای بزرگسالانی تا زمان بلوغ این مراسم در موردشان به عمل نیامده صورت می پذیرد.

منوکیان در ادامه اضافه کرد:"من با تک تک شرکت کنندگان گفت و گو کردم و همه بیان داشتند که اکنون آزاد هستند."

یکی از شرکت کنندگان "یونکا گولتکین" ۳۰ساله اهل درسیم بود که اسم "لیا" را بر خود داشت.او به المانیتور گفت:"ا ز آنجا که پدر من کارمند دولت بود، والدینم دین مسیحی خود را پنهان کرده بودند. اهل درسیم بودن باعث میشد که به طور اتوماتیک ما را علوی محسوب کنند. ما اجازه نمی دادیم که همسایگان و دوستان از حضور ما در کلیسا آگاه شوند. پدرم معمولا در روستاها تدریس می کرد و در همین حال ما سعی می کردیم که هویت مسیحی پدرم به ویژه از همکارانش مخفی بماند.سرانجام بعد از اینکه در استانبول به راحتی وارد کلیسا شدیم توانستیم به مخفی کاری پایان دهیم  و  من بعد از به اتمام رساندن دانشگاه در مورد ایده غسل تعمید با پسر عموهایم وارد بحث شدم."

او همچنین در ادامه افزود:" پس از آن با یکی از روحانیون ارشد کلیسا وارد گفت و گو شدیم.در حدود شش ماه دوره های مذهبی را گذراندیم و پس از آن تعمید گرفتیم.من در صدد گرفتن اوراق هویت جدید مسیحی برای خودم هستم .مادر۶۳ ساله ام نیز در حال تغییر مدارک هویتی خود و ثبت آن است."

تا همین اواخر صحبت در مورد ارامنه مسلمان در ترکیه یک تابو محسوب میشد. مردم تمایلی برای سخن گفتن در مورد این موضوع نداشتند. همایشهای برگزار شده توسط بنیاد هراند دینک (یادبود روزنامه نگار کشته شده ارمنی) و دیگر سازمان های جامعه مدنی و همچنین اشارات مکرر به این موضوع توسط روشنفکران به  ابزاری موثر در شکستن این تابو بدل شد.

از سوی دیگر فرزندان ارامنه مسلمان نیز نقش عمده ای در کمرنگ کردن این تابو ایفا کردند.

عایشه نوبن یلدیز استاد دانشگاه حسه تبه در یکی از سخنرانی های خود به موردی اشاره کرد که در آن یک مرد ارمنی همسرش را با آهن داغ سوزاند تا مطمئن شود که او همیشه یک مسلمان باقی می ماند.او در حالی که با جمعیت متعجب سخن می گفت اضافه کرد:"این مردمان کسانی هستند که خشونت را بر زنی که در خانواده من بود روا داشتند."

دیگر روزنامه نگار برجسته احمد آباکای است.در  کتاب خود با عنوان" آخرین کلام هوشانا" از مادر خود می نویسد. مادری که تا سن ۸۲ سالگی راز ارمنی بودن خود را فاش نکرد.مادرش یک روز پیش از مرگ آکابای را از این موضوع آگاه ساخت. بستگان او از فاش شدن این راز در کتاب بسیار خشمگین بودند.

واضح است که ارامنه آناتولی سازماندهی شده اند، و به احتمال زیاد بسیاری دیگر نیز تمایل خود را  به باز یافتن هویت اصیل خود نشان خواهند داد.

انجمن ارامنه درسیم که گولتکین موسس آن است از مراکز پیشرو در این زمینه محسوب می شود.

ارامنه شهرهای ملطیه، باتمان، سیواس و ختای نیز انجمن هایی را تاسیس کرده اند.در شهرهای آدیامان و دیاربکر به ارامنه ای که دارای مذاهب مختلفی همچون کرد علوی عرب و مسلمان هستند تا  زمان دریافت مدارک شناسایی جدید خود مورد حمایت قرار خواهند گرفت.این موسسات نه تنها در زمینه امور مربوط به غسل تعمید به افراد کمک می کنند بلکه با ایجاد ارتباط با ارمنیان ترکیه و دیگر موسسات غیر انتفاعی در تلاشند تا با جذب جوانان ارمنی اطلاعاتی را در مورد فرهنگشان به آنها بدهند.

نویسنده: سيبل هورتش

درباره نویسنده: "سیبل هورتاش" برنده جایزه روزنامه نگاران ترک شده است.تمرکز اصلی او بر حقوق بشر و امور قضایی و قانونی است. ۱۵ سال زندگی حرفه ای او مربوط است به فعالیت هایش در زمینه گزارشگری برای روزنامه های داخلی (اورنسل، طرف ،صباح، خبر ترک و موسسه خبری آنکا). او همچنین در سال ۲۰۰۴  برنده جایزه روزنامه نگاری  "متین گوک تپه" و "موسی آنتر" شده و در سال ۲۰۰۵ نیز جایزه دیگری را از موسسه  روزنامه نگاران ترک دریافت کرده است.او در سال ۲۰۱۳  نیز کتاب خود را در زمینه کشتار مسیحیان در ترکیه منتشر کرد. مقاله های او در مورد اقلیت ها و کشتار ها در وبلاگ "فیلی بلی" انتشار می یابد.