تئاتر سندوکیان: این تئاتر با عنوان تئاتر علمی-آکادمیک ایروان در سال 1921 توسط گابریل سندوکیان تاسیس شد و در سال 1922 رسما افتتاح گردید. اولین مدیر هنری این تئاتر لئون کلانتر بود و اولین اثری که با مدیریت کلانتر در این تئاتر اجرا شد، کمدی «پپو» بود. این تالار که اصلی ترین و مهم ترین تئاتر شهر ایروان است در یک مجموعه بزرگ و قدیمی در خیابان لوساووریچ واقع شده و در بیشتر روزها شاهد اجرای بهترین آثار نمایشی شهر است. تئاتر سندوکیان اولین سالن مدرن و حرفه ای شهر است که پس از اجرای نمایشنامه ای از گابریل سندوکیان به این اسم نامیده شد و در سال 1967 به تئاتر دانشگاهی کشور اهدا گردید. در حال حاضر این تئاتر شامل هنرمندانی از روسیه (شوروی سابق) هنرمندان ارمنی و کسانی چون ولادیمیر آباجايان، ژنیا آواتیسیان، واهرام یقشاتیان، هقینه هووانسیان، مارگو مرادیان، گرتا مجلومیان و ... است. ساختمان اين تئاتر در خیابان گریگور لوساووریچ قرار گرفته است.

تئاتر جوانان: تئاتر جوانان ایروان در سال 1992 توسط تیگران شامیرخانیان تاسیس شد. اولین نمایشی که در این تئاتر اجرا شد «انفجار» بود. آرمن سانتیروسیان، آرائیک متوولیان، رازمیک آمیرگولیان، آناهیت قوکانیان، ایشخان غریبيان اعضای این تئاتر هستند و کارگردان هنری آن هاکوب قازانچیان است. این تئاتر در خیابان تومانیان در مرکز شهر قرار دارد و دبیرخانه و دفتر جشنواره شکسپیر هم در ساختمان آن واقع شده است.

اپراهاوس: این تئاتر یکی از شاهکارهای معماری شهر ایروان و جزو 10 سالن برتر اپرای دنیا است. این ساختمان از دو قسمت تشکیل شده که سالن غربی آن (سالن ارکستر سمفونیک) به نام آرام خاچاتوریان و سالن شرقی آن که مخصوص اپرا و باله است به نام آلکساندر سپنداریان نامگذاری شده است. این بنا با طراحی و نظارت مستقیم معمار معروف آلکساندر تامانیان در سال 1931 ساخته شد و در سال 1936 در نمایشگاه بین المللی پاریس مدال طلای معماری را دریافت کرد و در سال 1932 اولین برنامه در آن اجرا شد. این تئاتر در سال های اخیر یکی از مراکز جذب توریست بوده است. مراکز تفریحی بسیاری در اطراف ساختمان اپرا دایر گردیده است و تمام مسافران از این امکانات مخصوصا در فصل تابستان استفاده می کنند.

تئاتر عروسکی ایروان (هووانس تومانیان): این تئاتر توسط هووانس تومانیان (احتمالا شهرداری که به عنوان معمار ایروان امروزی شناخته می شود) در سال 1935 تاسیس شد. بنیانگذاران این تئاتر سوفیا بجانیان (مدیر صحنه)، گئورگ آراکلیان (مدیر هنری) و پائلوس آجمیان و آراکسیا آرابیان (بازیگر) بودند و اولین مدیر این تئاتر دریا استپانیان بود. در طول سال های حیات این تئاتر کارگردان ها و هنرمندانی چون لئون کلانتر، واردان آجمیان، تیگران شامیرخانیان، خاچيک سيايان، واچگان توانيان و ... با استعداد خود به مسير فعاليت های خلاق اين تئاتر كمک كرده اند. تئاتر عروسكی در سال 1950 مدتی تعطيل شد و از 1957-1951 كاركنان خلاق آن در قالب يک گروه در آن كار مي كردند. در تاريخ 27 ژوئيه 1957 تئاتر عروسكی به عنوان يك تئاتر جداگانه در ساختمانی در خيابان ماشتوتس دوباره آغاز به كار كرد و در 30 ژوئيه 1958 با نمايش دو دوست افتتاح شد.

تئاتر دراماتیک روسی (کنستانتین استانیسلاوسکی): این تئاتر که در خیابان آبوویان و در مقابل سینمای بزرگ مسکو قرار دارد در سال 1936 توسط لئون کلانتر تاسیس شد. سرگئی ماقالیان، رابرت هاکوبیان، فرد داوتیان و ... اعضای این تئاتر هستند. فعالیت این تئاتر را هنرمند اهل شوروی آرمن جیگارخانیان آغاز کرد و از سال 1969 الکساندر گریگوریان مدیر هنری آن شد. تئاتر استانیسلاوسکی در بسیاری از جشنواره های بین المللی در مسکو، سنت پترزبورگ، رست، سارانسک و... موفق به دریافت جایزه بزرگ تئاتر شد و در سال 2009 هم در جشنواره بین المللی پترزبورگ جایزه بهترین تئاتر را گرفت.

تئاتر کمدی هاکوب پارونیان: این تئاتر در سال 1942 توسط شارا تالیان، آرام منوده، هایک هووانسیان، آرتمی آیوازیان، تدئوس ساریان، ایزابل وانزاسف، ادوارد هامبارتسومیان، واردوهی شاهسواریان و آرام سامولیان و به دست هاکوب پارونیان تاسیس شد. اولین مدیر آن زاون وارطانیان بود و اولین نمایشی که در این تالار اجرا شد پادشاه سرگرمی به کارگردانی رودلف نلسون بود. در حال حاضر کارو شاهبازیان مدیر هنری این تئاتر است. نمایش های این تئاتر تا به حال در آمریکا، سوریه، ایران، گرجستان و ارمنستان اجرا شده و موفق به دریافت 6 جایزه بین المللی گردیده است. تئاتر کمدی موزیکال یکی از بزرگترین و مجهزترین تئاترهای شهر است که می توان آن را با تالار وحدت خودمان مقایسه کرد. این تالار بزرگ در نزدیکی میدان بزرگ هراپاراک در خیابان سارکیسیان قرار گرفته است و معمولا نمایش های بزرگ و پر زرق و برق کمدی موزیکال و اجراهایی از این دست که نیازمند سالنی بزرگ تر و امکانات بیشتر هستند را میزبانی می کند و استقبال تماشاگران از آن بسیار زیاد است، طوری که بلیت هر نمایش این تالار در همان روزهای اول پیش فروش تمام می شوند.

تئاتر دراماتیک (هراچیا گاپلانیان): این تئاتر با اجرای نمایشی از هراچیا گاپلانيان در سال 1967 تاسیس شد. هراچیا هنرمندی اهل اتحاد جماهیر شوروی بود. اولین نمایشی که در این تئاتر به روی صحنه رفت «تراژدی خوش» به مدیریت هنری گاپلانیان بود. در حال حاضر این گروه شامل ولادیمیر مصریان، آرتور اوتازیان، گوژ مانوکیان، هراچیا هاروتونیان، لویزا قمصریان، لوسینه گیراسیان، هوانس باباخانیان و ... است و کارگردان هنری آن آرمن خاندیکیان است.

تئاتر تجربی جوانان: این تئاتر در سال 1978 توسط هراچیا قازاریان تاسیس شد و در حال حاضر بخشی از تئاتر ادیک هاکوبیان است. اعضای جوان این گروه گارین سرکیسیان، دریاییی گریگوریان، گوردینوسیان و... هستند.

تئاتر استودیو هنرمندان سینما (هنریک مالیان): این تئاتر در سال 1980 تاسیس شد و موسس و مدیر هنری آن هنریک مالیان بود. اولین اجرای صحنه ای در این تئاتر «افسانه آموزنده سرزمین من» به مدیریت هنری خود مالیان بوده است. در حال حاضر دختر هنریک مالیان، نارینه مالیان مدیر هنری این تئاتر است. اعضای گروه هنرمندانی چون آشوت یقازیان، واردوهی روشنیان، آرا سارکیسیان، لئون قاضاریان، لئون ملویان، گئورگ هوواكیمیان و ... هستند. هنرمندان این تئاتر در جشنواره های مختلف بین المللی شرکت کرده اند و تاکنون 8 تندیس طلا و 5 جایزه بین المللی دریافت نموده اند.

تئاتر چمبر: این تئاتر در سال 1982 تاسیس شد. آرا یرنجاکیان موسس و در حال حاضر مدیر هنری آن است. این گروه در سال 1985 برنده جایزه دوازدهمین فستیوال بین المللی مسکو شد و گئورگ آمیرکوف، آرشالوئیس هاراتونیان، کنرین ماناسیان، آسقیک آرترونی، لوئیز اترسیسیان، مانوک حق وردیان و.. اعضای گروه آن هستند. ساختمان این تئاتر در شمال خیابان ماشتوتس قرار دارد.

تئاتر هنری مهر مكرتچیان: تئاتر هنری در سال 1986 به همت مهر مكرتچیان هنرمند اهل شوروی تاسیس شد، اما از زمان وارتان آجميان به اسم تئاتر هنری نامیده شد. این تئاتر با نمایش «همسر بیگر» نوشته ام. پاگنول به کارگردانی مكرتچیان رسما افتتاح شد. مدیر تالار بعد از مرگ بازیگر محبوب گروه نام تئاتر را تئاتر هنری ثبت کرد. در حال حاضر آلبرت مكرتچیان، لالا مناتساکانیان، آناهیت کوچاریان، هایک سرکیسیان، آرسن گریگوریان، کارن ساخاریان، نانور پتروسیان ناریک زاکاریان و لیانا آدامیان اعضای این تئاتر هستند.

تئاتر عروسکی: این تئاتر در سال 1987 تاسیس شد و یکی از سه سالن بزرگ تئاتر عروسکی متعلق به شوروی سابق (بعد از سالن تئاتر مشابه در لنینگراد سنت پیترزبورگ و تفلیس) است. پس از یک دوره افول از نظر هنری و اقتصادی این مرکز دوباره در سال 2000 احیا شد و توسط گروهی از نیروهای خلاق تازه نفس جانی دوباره گرفت و مجموعه ای از آثار موفق مانند: «شما به دنیا آمدید»، «یک مرد از لامانش» و.... در آن به روی صحنه رفتند. اما بهترین سالهای این تئاتر 2005 و 2006 با اجرای آرتاوازد بود. در حال حاضر 18 نمایش آماده برای اجرا در این تئاتر وجود دارند. مدیر افتخاری این تئاتر ارمن آلبکیان و مدیر ارشد آن هنرمند سرشناس ارمنی آنا البکیان هستند.

استودیو تئاتر ماریونت (آگولیس): این تئاتر در سال 1988 تاسیس شد و در حال حاضر یرواند ماناریان مدیر هنری آن است، اولین اجرای این تئاتر «اوه حریص» (آه هیزم شکن حریص) به مدیریت هنری ماناریان بود. مری کشیشیان، گئورگ هاراتونیان و کارین مرادخانیان اعضای اصلی این تئاتر هستند.

تئاتر مترو: این تئاتر در سال 1992 توسط هنریک گلیتیان تاسیس شد. اولین مدیر آن ویگن استپانیان بود و اکنون نیکلای تساتوریان آن را اداره می کند. در حال حاضر این تئاتر کارگردان هنری ندارد. اعضای این گروه شامل سونا ماردیروسیان، آنا البکیان، لئون هاروتونیان، استپان شاهینیان و.... است.

تئاترنشین واید: این تئاتر در سال 1992 تاسیس شد. موسس و مدیر آن اس. سرکیسیان اهل شوروی است. اولین اجرای این تئاتر «بخشدار بهداشتی» نوشته ادوارد د فیلیپو بود که سرکیسیان آن را کارگردانی کرد. در حال حاضر 23 هنرمند از جمله مخیتار آواتیسیان، وارشام گئورگیان، تارتو تازاریان، آلا ساهاکیان و.... اعضای این تئاتر هستند.

تئاتر ادگار البکیان: این تئاتر در سال 1994 توسط هنرمند مردمی آرمن البکیان تاسیس شد. برای اولین بار هاکوب پارونیان در حضور نخست وزیر و در سالن اتحادیه نویسندگان نمایش کلاسیک ارمنی «دندانپزشک شرقی» را برای این تئاتر به روی صحنه برد 1994. هنرمندانی از نسلهای قدیمی در کنار هنرمندان جوان اعضا این تئاتر را تشکیل می دهند. این گروه تا به حال در فستیوال های بین المللی متعددی شرکت کرده است. در سال 2004 نمایش «آخرین والس» (براساس بازی استریندبرگ فردریش دورنمات) در دوازدهمین جشنواره تئاتر مجارستان خوش درخشید و از ولادیمیر مصریان به عنوان هنرمند گروه تقدیر به عمل آمد.

در سال 2005 آنا البکیان و ولادیمیر مصریان با نمایش «آرتاوازد» جایزه بهترین هنرمندان را دریافت کردند و در سال 2008 نمایش «شما با من نمی رقصید؟» براساس یکی از آثار ویلیام سارویان موفقیتی بزرگ برای تئاتر ادگار به ارمغان آورد و آنا و آرمن البکیان به عنوان بهترین هنرمندان سال ارمنستان انتخاب شدند. در همین سال آرمن البکیان برای حضور در همین نمایش نامزد دریافت جایزه بهترین هنرمند جشنواره بین المللی تئاتر مجارستان شد و این جایزه را دریافت کرد. در حال حاضر روبن آبراهامیان و لیلی البکیان مدیر و مدیرهنری تئاتر ادگار هستند.

منبع: سایت www.alikonline.ir