Նոր Ջուղայի Ս. Աստւածածին եկեղեցին կառուցւել է 1613 թւականին Նոր Ջուղայի «Մեծ Մէյդան» կոչւած թաղամասում: Եկեղեցին կառուցւել է կամարակապ: Առաստաղի վրայ կան հին եկեղեցիների պատկերների նման նկարներ: Պատին կան քանի պատկերներ, որոնք նկարւել են աւելի ուշ եւ կատարելագործւել են աւելի բարձր արւեստով քան առաստաղի նկարները: Հիւսիսային եւ հարաւային պատերի վրայ կան երկու պատկերներ, որոնք հմուտ պատկերահանի գործ են եւ պատրաստւել են կտաւի վրայ՝ Վենետիկում: Եկեղեցու կառուցողի՝ Խոջա Աւետիքի դին ամփոփւել է եկեղեցու արեւմտեան կողմում:
Եկեղեցու հիւսիսային կողմում կայ մի փոքրիկ մատուռ՝ Ս. Յակոբ կոչւած, որ կառուցւել է եկեղեցուց առաջ:
Հինգշաբթի՝ նոյեմբերի 21-ի երեկոյեան, Ս. Աստւածածնի տաճար ընծայման տօնի օրը, Նոր Ջուղայի Ս. Աստւածածին եկեղեցու 400-ամեակի եւ «Հայ Մօր Տարւայ» առթիւ, ձեռամբ Սպահանի Հայոց Թեմի առաջնորդ գերշ. Տ. Բաբգէն եպս. Չարեանի, եպիսկոպոսական հանդիսաւոր սուրբ եւ անմահ Պատարագ մատուցւեց նոյն եկեղեցում: Այդ օրը նշւում էր նաեւ Ս. Աստւածածին եկեղեցու անւանակոչութեան տօնը: Ս. Պատարագին ներկայ էին հոգեւորականաց դասը, ազգային մարմինների ներկայացուցիչները եւ մեծ թւով ժողովուրդ: Արարողութեան ընթացքում երգեցողութեամբ հանդէս եկաւ Ս. Ամենափրկչեան Վանքի «Կոմիտաս» երգչախումբը՝ ղեկավարութեամբ Արմէն Ամիրխանեանի:
Յընթացս Ս. Պատարագի, Շահինշահրի հայ համայնքի հոգեւոր տեսուչ հոգշ. Տ. Անանիա վրդ. Գուճանեանի միջոցով ընթերցւեց Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետի սրբատառ կոնդակը՝ Ս. Աստւածածին եկեղեցու 400-ամեակի առթիւ, որտեղ շնորհազարդ Հայրապետն անդրադառնալով նշւած եկեղեցու մեծ դերակատարութեանը՝ ժողովրդի հոգեւոր եւ մշակութային կեանքում եւ յիշելով ծառայած հոգեւոր ու աշխարհական մշակներին, կարեւորութեամբ շեշտել էր. «Անցեալը յիշել կը նշանակէ նաեւ անցեալին ձեռք ձգւած իրագործումներն առաւել հաւատքով շարունակել՝ հաւատարիմ մնալով հայ եկեղեցւոյ սրբազան կոչումին: Արդարեւ Նոր Ջուղան իր եկեղեցիներով ու մշակութային նւաճումներով, յատուկ տեղ է գրաււած մեր ժողովուրդի պատմութեան մէջ: Ան կոչւած է վերանորոգ յանձնառութեամբ շարունակելու իր հոգեմտաւոր առաքելութիւնը՝ ընդհանրապէս հայ ժողովուրդի եւ յատկապէս Պարսկաստանի հայութեան կեանքէն ներս»:
Այնուհետեւ պատարագիչ Սրբազան Հայրն իր օրհնանքը փոխանցեց ներկաներին: Գերշ. Տ. Բաբգէն եպս. Չարեանը, որպէս բնաբան արտասանելով Պետրոս առաքեալի առաջին նամակից՝ «Եթէ մի անգամ տիրոջ խօսքի համն առնէք, պիտի տեսնէք, որ քաղցր է նա» հատւածը, այսպէս շարունակեց. «Առաքեալն ասում է նաեւ՝ Քրիստոսին հետեւեցէք, քանի որ Նա այն քարն է, այն վիմաքարն է, որի վրայ հիմնւեց հոգեւոր եկեղեցին: Դուք եւս՝ որպէս մէկական քարեր, այդ վիմաքարի վրայ բարձրացէք եւ միասնաբար կառուցէք աննիւթական տաճարը՝ հոգեւոր եկեղեցին: Որովհետեւ հոգեւոր եկեղեցին մենք ենք, ժողովուրդն է, մեր հաւաքականութիւնը, միասնականութիւնն ու միասնական հաւատն է»:
Քարոզի շարունակութեան մէջ գերշ. Սրբազան Հայրը Ս. Աստւածածին եկեղեցու 400-ամեակի տօնը հպարտանալու առիթ համարելով՝ ասաց. «Ահաւասիկ այս Թեմի զաւակները հպարատանալու առիթ ունեն, որ նման գաղութի մէջ են ծնւել եւ ապրում՝ եկեղեցիներով շրջապատւած: Բայց սիրելի հաւատացեալներ, միայն անցեալով չպէտք է հպարտանանք, այլ պէտք է ապրենք ներկան ու նայենք վաղւան եւ հպարտանանք նաեւ գալիք իրագործումներով»:
Թեմակալ առաջնորդն իր պատգամն աւարտեց բարձր գնահատելով եկեղեցում ծառայած հոգեւորականների ու աշխարհականների գործունէութիւնը եւ ուժ ու կորով մաղթեց ներկայ ծառայողներին ու Թեմի զաւակներին՝ ցանկանալով, որ Բարձրեալը հաւատ եւ յոյս ներշնչի բոլորին՝ Տիրոջ խօսքի համն զգալու համար:
Եկեղեցական արարողութիւնից յետոյ, Ս. Աստւածածին եկեղեցու սրահում տեղի ունեցաւ հիւրասիրութիւն, որտեղ նոյն եկեղեցու Կանանց Յանձնախմբի անունից արտայայտւեց Սեդա Բարղեանը՝ հիմնականում անդրադառնալով եկեղեցու պատմական անցեալին: Ներկաները վայելեցին նաեւ մի քանի երգերի կատարումներ:
Տօնի կազմակերպման գործում Սպահանի Հայոց Թեմի Կրօնական Խորհրդի հետ համագործակցել էին՝ Նոր Ջուղայի Հայոց Առաքելական Եկեղեցեաց Վարչութիւնն ու Ս. Աստւածածին եկեղեցու Կանանց Յանձնախումբը:
