Տ. ՍԻՓԱՆ Ծ. ՎՐԴ. ՔԷՉԷՃԵԱՆ
Առաջնորդ Սպահանի հայոց թեմի
«Մի՛ ընդօրինակէք այս աշխարհի մարդկանց վարմունքը, այլ նոր մարդ եղէք նորոգւած մտքերով, որպէսզի իմանալով Աստծու կամքը, ձեր փորձառութեամբ ընտրէ՛ք լաւը, այսինքն՝ ինչ որ բարի է, ինչ որ ընդունելի է նրան եւ կատարեալ»։ (Հռոմէացիս 12,2)
Ամանորի սեմին կանգնած, մի կողմից տխուր եւ ուրախ յիշատակներով ճանապարհում ենք հին տարին, իսկ միւս կողմից, նորանոր յոյսերով, ծրագրերով ու նպատակներով փորձում ենք դիմաւորել 2018 թւականը՝ որպէս Նոր Տարի։ Կարծէք աւանդութեան է վերածւել, կաղանդի տօնի առթիւ, մեր տարեկան հաշւետւութիւնը կատարելու կրկնութիւնը, որի արդիւնքը երբեմն մեզ ուրախացնում է, եւ երբեմն ոչ՝ անբաւարար իրագործումների զգացում առաջացնելով մեր մէջ։ Ընդհանրապէս փորձում ենք յիշել թէ ինչ ենք կարողացել իրագործել, եւ ինչ՝ ոչ, միայն այսքանով արժեւորելով մեր կեանքի տւեալ փուլի կամ ժամանակահատւածի յաջողութիւնը։ Բոլորս էլ, քիչ թէ շատ, նոյն կամ նման ձեւով ենք գործում, որովհետեւ այդպէս կաղապարւած է մեր հոգե-մտաւոր ներաշխարհը, սակայն մոռանում ենք, դժբախտաբար, թէ կայ դրանցից շատ աւելի վեր կամ կարեւոր մէկ այլ ճշմարտութիւն։
Որպէս մարդ արարած, բայց յատկապէս որպէս հայ քրիստոնեայ, մի պահ փորձենք մտածել թէ կեանքի յաջողութիւնը մեր կեանքի օրակարգերի իրագործումների մէջ չէ, այլ մեր փոփոխութեան մէջ։ Մի փոփոխութիւն, որը սկսւում է մեր ներաշխարհից եւ կարելի է այն կոչել նորոգում։ Թերեւս անցնող տարիների ընթացքում մեծապէս յաջողեցինք իրագործել մեր գրեթէ բոլոր ծրագրերը, երազանքներն ու նպատակները, սակայն ինչքանո՞վ կարողացանք փոխւել դէպի լաւը, փոխւել ոչ թէ ֆիզիկապէս, մարմնով կամ արտաքին տեսքով, այլ ներքնապէս, մեր ներաշխարհով, եւ մեր փոփոխութեամբ կամ նորոգումով նոր փայլք, գեղեցկութիւն եւ հմայք ապահովել մեր ներաշխարհին։ Իզուր չէ, որ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Ն. Ս. Օ. Տ. Տ. Արամ Ա կաթողիկոսը 2017 թւականին պաշտօնական ու հայրապետական հռչակագրով կոչեց «Վերանորոգման տարի», որովհետեւ այդ ահազանգը հնչեցնելու ժամանակը հասած համարեց։
Մի ամբողջ տարի մենք ժամանակ ունէինք մեզ վերանորոգելու, սակայն եթէ պէտք եղած կարեւորութիւնը չընծայեցինք կամ պատեհ առիթը չստեղծեցինք այդ մեծագոյն իրագործման եւ կեանքի բարձրագոյն յաջողութեան համար, դեռեւս ուշ չէ, թերեւս կաղանդի եղբայրական հոգեւոր այս պատգամը մէկ անգամ եւս ընծայում է մտածելու նորոգութեան անհրաժեշտութեան հրամայականի մասին։ Եթէ հարց տանք թէ ի՞նչ է նորոգումի կարեւորութիւնն ու անհրաժեշտութիւնը, կարելի է ասել թէ վերանորոգումը երաշխիքն է զարգացման, հզօրացման ու յաւերժացման։
Բնականաբար, մանաւանդ որպէս Քրիստոնեաներ, կարիք ունենք հոգեւոր ու բարոյական վերանորոգման, որովհետեւ մեր մարդկային մեղանչական բնութիւնը մեզ գայթակղութեանց մղելով, քիչ թէ շատ, ապականում է մեր ներաշխարհը, որոնց որպէս լաւագոյն դարման եւ աղբիւր կարելի է համարել աղօթքը, Աստւածաշունչը, բարեգործութիւնն ու եղբայրասիրութիւնը։ Նոր Կտակարանը մի կողմից մեզ ներկայացնում է նորոգման անյետաձգելի ու հրամայական անհրաժեշտութիւնը, իսկ միւս կողմից նրանց մայր աղբիւրը հասցէագրում է Աստծու որդին՝ մեր Տէրն ու Փրկիչը՝ Յիսուս Քրիստոսը, եւ շեշտում է թէ մարդը, աշխարհը, տիեզերքն ու կեանքը, այլ խօսքով ամէն ինչ Քրիստոսով է որ նորոգւեց ու վերանորոգւում է։ Քրիստոնեան, որպէս տիպար մարդ արարած, կոչւած է Քրիստոսով նորոգելու իր ներաշխարհն ու ողջ կեանքը, եւ դա Աստծու կողմից մեզ տրւած պարգեւ ու շնորհք է, որպէսզի բարելաւենք մեր յարաբերութիւնը Աստծու հետ եւ մօտենանք մեր Երկնաւոր Հօրը։ Քրիստոսով իրագործւած մեր ներաշխարհի Քրիստոնէական վերանորոգումը այնպիսի մի ուժ է, որի դիմաց ոչ մի խոչընդոտ, արգելք, կամ պատնէշ չի կարող կանգնել, դիմանալ ու յաղթահարել։ Նորոգութեան հրամայականը այնքան կենսական է, կարեւոր ու անհրաժեշտ, որ նրա մասին իւրայատուկ հրաւէր, յորդոր, ճառ եւ քարոզ գտնում ենք հայրաբանական գրականութեան կամ եկեղեցու հայրերի գրութեան մէջ։
Յստակեցման համար, թոյլ տւէք, որ ճշտենք նորոգման իսկական ուղին կամ գործընթացը. Քրիստոնէական նորոգումը մեր ներաշխարհին՝ պարզապէս պակասը ամբողջացնել, թերին լրացնել, ծուռը շտկել կամ պարբերաբար ու պատահական նորոգում չէ, ոչ էլ տեւական նորոգում, այլ նրա ճշգրիտ գործընթացը նախ գիտակցելն է, ապա զղջալը, ապաշխարելը, Աստծուն դառնալը, խոստովանելն ու ինքն իրեն Աստծուն յանձնելն է։ Սա է, որ թելադրում եւ ուսուցանում է մեզ Աստւածաշունչը, եւ սա է մեր գլխաւոր կոչումն ու պարտականութիւնը, որպէս ներկայ դարի այս ալեկոծեալ աշխարհում ապրող հայազգի քրիստոնեաներ։ Ուստի, 2018 թւականը, որպէս Նոր տարի, իր հետ թող բերի մեր կողմից ցարդ չօգտագործւած լաւագոյն ու պատեհ առիթը, որպէսզի մեր ամբողջական ազատ կամքով վերանորոգենք մեր անձերը, մեր նկարագիրն ու մեր ներաշխարհը՝ դառնալով մեր նախահօր աստւածակերտ տիպարին, եւ վերականգնելով մեր քրիստոնէական ուխտը, որդեգրութիւնն ու հաւատարմութիւնը մեր Երկնաւոր Հօր հանդէպ, եւ որպէս Աստծու հնազանդ զաւակները, ողջագուրելով իրար կարողանանք մաքրամաքուր մտքով, սրտով ու հոգով ասել իրար.- «Շնորհաւոր Նոր տարի»...։
25 դեկտեմբերի, 2017