ԱՆՍԱՀՄԱՆԵԼԻՆ ՍԱՀՄԱՆՒԵՑ

«Թէեւ Աստւած էր բնութեամբ,

եւ Աստծուն հաւասար լինել հռչակւելը

Նրա համար Աստծու պատիւը յափշտակել չէր նշանակում,

բայց կամովին Ինքն Իրեն մերկացրեց այս պատւից՝

ծառայական մեր բնութիւնն Իր վրայ վերցնելով,

եւ մարդկանց պէս եղաւ

ու մարդկային կերպարանքով ճանաչւեց»:

(Փլպ 2.6-7)

2016 թւական, Նոր Տարւայ 6-րդ օր, Սուրբ Ծնունդ...

Տօնն է Յիսուս Քրիստոսի Ծննդեան.

Տօնը՝ Անսահմանելիին, որ սահմանի մէջ եկաւ,

Տօնը՝ Անպարագրելիին, որ պարագրւեց...

Ծննդեան մի տօն, որ տարբեր է բոլոր ծնունդներից. Խորհուրդ խորին է:

Նոր  Տարւայ առաջին այս օրերին բոլորս էլ ուրախ եւ գոհունակ սրտերով ենք միմեանց ողջունում, առատացած ամէն մէկս մի նւէրով: Իսկ այս առաւօտ, անխտիր բոլորս էլ աւելի ենք հարստացած՝ ստացած լինելով ամենամեծ նւէրը մարդկութեան ողջ պատմութեան մէջ. մի նւէր, որ հաւասարապէս բաշխւում է բոլորիս անխտիր, եւ այն տարբեր է ստացւած միւս բոլոր նւէրներից: Աստւած մեզ տալիս է ամենաթակարժէք նւէրը՝ Իր Միածին Որդին, որ բնութեամբ Աստւած էր՝ համագոյակից Հօրը՝ Իր բոլոր յատկանշերով:

Յիսուս Քրիստոսի Ծնունդն ամենագեղեցիկ վկայութիւնն է մի մեծ ճշմարտութեան, որ նւէրի իսկ իմաստն ու իսկութիւնն է՝ տրւել՝ Իր փառքը առատաբաշխելով, ընծայւել՝ նւիրականը ընծայաբերելով, ծնւել՝ ծնունդը կենսագործելով: Քրիստոսը կամովին Ինքն Իրեն մերկացրեց, մերկացաւ Իր աստւածային փառքից, խոնարհւեց, եւ յանձն առաւ մարդկային բնութիւնն ու մարդկային պայմանները եւ «Ծառայի» կերպարանք հագաւ ու հնազանդւեց Հօր կամքին մէկ նպատակով՝ մեզ ամբողջապէս ազատելու մեղքի տիղմից: Այս ընծայական կեանքից, սակայն, երբէք չպակասեց աստւածային փառքը, որ ծնունդով լուսաւորեց մի ամբողջ կեանք՝ նոր իմաստ տալով մարդկութեան կեանքին:

Եթէ համատեսական Աւետարանները բացենք եւ կարդանք Յիսուս Քրիստոսի ծնունդի պատմութիւնը, մեր առջեւ բացւելու է մի պատմութիւն, որ կարելի է կոչել Մեծ Աւետիսի պատմութիւն, Գաբրիէլ հրեշտակապետի միջոցով բարի լուրի աւետումը ՍուրբԿոյսին, որ «Աստւած քեզ հետ է...Դու արժանացար Նրա շնորհին» (Ղկ 1.28,30). հրեշտակների բարի լուրի աւետիսը հովիւներին, որոնք դաշտերում ականջալուր էին՝«Ծնւեց ձեր Փրկիչը, որ օծեալ տէրն է» (Ղկ 2.11). Երկնակամարի շողարձակ աստղի բարի լուրի աւետիսը արեւելքի մոգերին, որոնց ճամբան հասաւ Բեթղեհէմ՝ երկրպագելու նոր Արքային, արդարութեան Արեգակին, յաւիտենական Թագաւորին, Անսահմանելիին, որ զարմանահրաշօրէն խանձարուրի մէջ փաթաթւած էր, մսուրի մէջ դրւած եւ ժամանակի մէջ սահմանւած՝ պալատ, արքունիքի փոխարէն՝ կենդանիների բնակավայրում հանգստացող:

Արդարեւ, կարելի է այս բոլորի մասին ընդմիշտ ընթերցել, անդադար խօսել, երկար մտորել, եւ զարմանալու հիանալ գողտրիկ, բայց ամենընծայ այս հիահրաշ Ծնունդի պատմութեամբ, որ այսօր մեր առջեւ բացում է խորհրդածական երկու մտածում, որոնք երկու հիմնական հարցերից են բխում.

Ա) Ինչպիսի՞ն էր Աստւածորդու բնութիւնը:

Յիսուս Քրիստոսնաստւածային բնութիւն ունէր, նոյն բնութիւնը, որ Հայրը ունէր, եւ սակայն ժամանկի մէկ կէտում, Նա խոնարհւեց ու մարդեղացաւ, ծնւելով Սուրբ Կոյս Մարիամից: Չկայ աւելի գեղեցիկ բացատրութիւն քան Առաքեալի բառերի ամբողջութիւնը, իբրեւ բանալի, որ բացում է մեր մտքերը. «Քրիստոսն Ինքը տեսանելի պատկերնէ աներեւոյթ Աստծու» (Կղ 1.15)՝ Անսահմանելիին, որ սակայն սահմանւեց մարդկային մարմնի մէջ: Այո՛, Նա մարդեղացաւ, ժամանակաւորապէս մերկացաւ Իր աստւածային փառքից, բայց մնաց Աստւած եւ ստեղծիչը ամէն ինչի:Արարչագործութեան տէրն իջաւ երկիր, արաչագործութեան իմաստութիւնն իջաւ մարդկային կեանք, որ նորից արարի, նորից վերահաստատի կորուսեալ դրախտը՝ մարդուն վերադարձնելով յաւիտենական բարութեան ու երջանկութեան օթեւան, այնպէս՝ ինչպէս արարչութեան բարի օրերին, որովհետեւ  «Նրա գոյութիւնը ամէն բանից առաջ է եւ ամէն բան Նրանով է գոյացել» (հմմտ. Յհ 1.2-3): Այս փառաւոր ծնունդը յաւիտենական է իր լոյսով, փառքով. այն լոյսն ու փառքը, որ մարդկային աչքը տեսաւ եւ մարդկային ձեռքերը շօշափեցին, եւ դարձեալ առաքեալի իսկ բառերով՝«Որդին, որ Հօր փառքի լոյսն է եւ ճշգրիտ պատկերը Նրա էութեան, որ խօսքի զօրութեամբ պահում է տիեզերքը, Իր անձով մեր մտքերը սրբելուց յետոյ նստեց, երկնքում, Աստծու՝ գերագոյն զօրութեան աջ կողմում» (Եբր 1.3):

Բ) Ինչո՞ւ Աստւածորդին մարդեղացաւ:

Հարցն ինքնին մարդկութեան պատմութեանամենամեծ խորհուրդն է՝ ոմանց համար անըմբռնելի ու անիմանալի, իսկ ուրիշների համար հաւատքի վկայութեան առհաւատչեայ եւ ճշմարտութեան իմացում: Այո՛, նա ծնւեց. այո՛, Նա իբրեւ Արքայ ծնւեց. այո՛, Նա մարդեղացաւ, բայց ոչ որպէս սովորական թագաւոր, Նրա ծնունդի լուրը սովորական արքունիքում չաւետւեց՝ այնտեղից աշխարհին աւետւելու, այլ մէկընդմիշտ աշխարհին աւետւեց, եւ աշխարհից հասաւ ծննդավայր. աւետիսը մենաշնորհը չդարձաւ բժիշկների, դայեակների, պալատականների, այլ մի կոյսի, հովիւների եւ իմաստունների: Խորհո՞ւրդը այս մարդեղութեան. մի ծնունդ, որ տրւում է, ո՛չ թէ մի երկրի համար, ո՛չ թէ մի ընտանիքի կամ մի թագաւորութեան, այլ՝ ամբողջ աշխարհին, ամբողջ մարդկութեան եւ Աստծու թագաւորութեան: Ծնւեց մի Մանուկ, ում անւան մէջ է իմաստը աստւածային ծրագրի՝«Դրա համար իսկ Նա (Աստւած) օծեց Ինձ, ուղարկեց Ինձ՝ աւետարանելու աղքատներին, բժշկելու սրտով բեկւածներին, գերիներին ազատութիւն քարոզելու եւ կոյրերին՝ տեսողութիւն» (Ես 61.1): Այս բոլորը անելու համար անհրաժեշտ էր մարդ դառնալ՝ մարդուն մարդկայնօրէն սովորցնելու, անհրաժեշտ էր սահմանի մէջ մտնել՝ մարդկօրէն Աստւածութիւնը ցոյց տալու, որ Աստւած երկնքում է, միաժամանակ նաեւ՝ երկրում: Նրա թագաւորութիւնը յաւիտենական է եւ կարող է միայն հաստատւել մարդկային հոգիների եւ սրտերի մսուրի մէջ. «Ահա թէ ինչու Քրիստոսն ամէն ինչով պէտք է նման լինէր իր եղբայրներին, որպէսզի կարողանար ողորմած եւ վստահելի մի քահանայապետ լինել Աստծու մօտ՝ Աստծու ժողովրդի մեղքերը քաւելու համար» (Եբր 2.17):

Մի խօսքով՝ Յիսուս Քրիստոսը, որպէս Աստւած մարդեղացաւ, որպէսզի կարողանայ մեզ բարձրացնել Աստծուն:

Յիսուս Քրիստոսը մարդեղացաւ, որպէսզի Իր կեանքն ընծայաբերի եւ մեզ ազատի, սրբի եւ յաւիտենական կեանք պարգեւի:

Այս հրաշափառ Ծնունդը կոչ է եւ աստւածային պատգամ՝ այն մեծ սիրուց բխող, որ յաւիտենական ուխտն է եւ խոստումը Աստծու՝ «Էմմանուէլ», Աստւած մեզ հետ...

Այո՛, այսօր մի անգամ եւս լսեցինք Հրաշափառ Ծննդեան աւետիսն ու  աստւածային պատգամը, այնպէս՝ ինչպէս հովիւներն ու մոգերը լսեցին: Սակայն, բաւարար չէ միայն լսել այդ բարի լուրը՝ աւետիսը։ Այո՛, կարեւոր է ստանալը, ունենալը, բայց առաւել կարեւոր է այն տարածելը: 

Եկէ՛ք միասնաբար տարածենք այդ բարի լուրը՝

Քրիստոս ծնւեց եւ յայտնւեց.

Ձեզ եւ մեզ մեծ աւետիս...