Մեր Փրկչի երկրաւոր կեանքի վերջին տնօրինութիւնները կարելի է խմբել դրանցից կարեւորագոյնի՝ Յարութեան անւան տակ, որ կոչւում է նաեւ Զատիկ: Յարութեան այս տօների խումբն ընդգրկում է 64 օրերի մի շրջան, որի մէջ են պարունակւում Ղազարոսի յարութեան շաբաթը, Ծաղկազարդի կիրակին, Աւագ Եօթնեակը, Զատկի կիրակի օրւանից մինչեւ Համբարձման տօնը եւ ապա մինչեւ Հոգեգալստեան կիրակի օրւայ տասնօրեակը եւ յաջորդող Եղիական պահոց վեցօրեակը:
Այդ շրջանի մուտքն է Ղազարոսի յարութեան յիշատակը, իբրեւ նախերգանք Փրկչի Յարութեան հրաշալի դէպքի: Փրկագործական այդ հրաշալի տեսարանի առաջին հանգրւանն է յաջորդ օրը տօնւող Ծաղկազարդը: Ծաղկազարդը յիշատակութիւնն է Յիսուսի առաջին անգամ մեսիաբար Երուսաղէմ Մուտքի: Մեր հին գրականութեան մէջ, աւետարանական պատմութեան ակնարկութեամբ, այն յաճախ կոչւում է Արմաւենեաց Կիրակի:
Այս տարի, կիրակի՝ մարտի 24-ի առաւօտեան Շահինշահրի Հայոց Ազգային «Սրբոց Վարդանանց» դպրոցի սրահում Ծաղկազարդի տօնի առթիւ Ս. Պատարագ մատուցւեց ձեռամբ Շահինշահրի հայ համայնքի հոգեւոր հովիւ հոգշ. Տ. Անանիա վրդ. Գուճանեանի: Ս. եւ անմահ պատարագի աւարտին պատրաստւած եւ Շահինշահրի Հայ Կանանց Եկեղեցասիրաց Միութեան անդամների միջոցով զարդարւած ձիթենու ճիւղերն օրհնւեցին հոգշ. Հայր Սուրբի միջոցով եւ բաժանւեցին ներկայ հաւատացեալներին, ովքեր այն տուն տարեցին ջերմեռանդութեամբ եւ այն խոր համոզումով, որ այդ օրհնութիւնը լինելու է նաեւ իրենց տան վրայ:
Ծաղկազարդը պիտակաբար կոչւում է նաեւ Գալուստ, իբրեւ Փրկչի մեսիաբար Երուսաղէմ գալուստի եւ չարչարանքների խորհրդանիշ: Այս պատճառով, դրան կցւում է նաեւ Քրիստոսի երկրորդ կամ վերջին գալստեան յիշատակը, որ կատարւում է երեկոյեան պաշտամունքի միջոցին, ի պատկեր վերջին դատաստանի եւ աստւածային արդարութեան: Կիրակի երեկոյեան, բազմաթիւ հաւատացեալների ներկայութեամբ տեղի ունեցաւ Դռնբացէքի խորհրդաւոր արարողութիւնը, որի ընթացքում հոգշ. Հայր Սուրբը երգեց «Բա՜ց մեզ, Տէ՜ր» յուզիչ շարականը եւ խորհուրդ արած կանանց միջոցով բացւեց 40 օրեր ի վեր փակւած մնացած Ս. Խորանի վարագոյրը:
Ծաղկազարդի յաջորդող եօթնօրեակը կոչւում է Աւագ Շաբաթ, որի առաջին երեք օրերը առանձնապէս մասնաւոր տնօրինական յիշատակութիւնների չեն կապւում: Աւագ երեքշաբթի օրը յատկապէս ուշադրութեան առարկայ է դառնում: Այդ օրը Շահինշահրում տեղի ունեցաւ երեկոյեան արարողութիւն, որի ընթացքում ընթերցւեցին Հին Կտակարանից բաժիններ՝ մարդու անկման կամ մեղքի, Ջրհեղեղի եւ Նոյեան Տապանի միջոցով փրկւած արդարների մասին, ապա օրւայ աւետարանական հատւածը, որն ընթերցւեց հոգշ. Տ. Անանիա վրդ. Գուճանեանի միջոցով՝ երկնքի արքայութեան մասին Յիսուսի պատմած Տասը Կոյսերի առակի վերաբերեալ: Աւետարանի ընթերցման պահին եկեղեցական շապիկ հագած տասը օրիորդներ, ովքեր ներկայացնում էին առակի հինգ իմաստուն եւ հինգ յիմար կոյսերը, վառւած մոմերով կանգնեցին Ս. Խորանի առջեւ: Արարողութեան աւարտին հոգշ. Հայր Սուրբն իր քարոզի մէջ ակնարկելով օրւայ խորհրդին, բացատրելով առակի իմաստը եւ շեշտելով բարեգործութեամբ ու առաքինի կեանք վարելու եւ յաւիտենական կեանքին արժանանալու համար մեր կեանքի ընթացքում «Պաշար» հաւաքելու մասին, խնդրեց Աստծուն, որ յատկապէս արարողութեանը ներկայացած եւ մասնակից դարձած բոլոր օրիորդներին իմաստութիւն պարգեւի:
Մարտի 28-ը՝ Աւագ Հինգշաբթի օրը, Տէրունական Ընթրիքի եւ Ս. Հաղորդութեան Խորհրդի տօնն էր: Առաւօտեան ժամը 10:30-ին Ս. եւ անմահ Պատարագ մատուցւեց հոգշ. Հայր Սուրբի միջոցով, տեղի ունեցաւ հաւաքական խոստովանանք եւ ներկաներն ստացան Ս. Հաղորդութիւն:
Նոյն օրւայ երեկոյեան, յատուկ հանդիսաւորութեամբ կատարւեց Ոտնալւայի արարողութիւնը: Արարողութեանը նախագահեց եւ Ոտնալւայի կարգը կատարեց Սպահանի Հայոց Թեմի առաջնորդ գերշ. Տ. Բաբգէն եպս. Չարեանը: Առաջնորդ Սրբազան Հայրը, Ոտնալւայի արարողութիւնից առաջ ներկայացրած իր քարոզում անդրադառնալով աւետարանական պատմութեանը եւ խոնարհութեան խորհրդին, իրար սիրելը, եղբայրաբար յարգելը եւ հեզ ու խոնարհ նկարագիր ունենալը իւրաքանչիւր քրիստոնեայի պարտականութիւն եւ կոչում համարելով, յորդորեց բոլորին՝ մեր Տիրոջ Յիսուս Քրիստոսի ճշմարիտ հետեւորդներն ու աշակերտները լինել: Արարողութեան ընթացքում օրհնւած իւղը, որը պատրաստւած էր Շահինշահրի Հայ Կանանց Եկեղեցասիրաց Միութեան անդամների միջոցով, բաժանւեց հաւատացեալ ժողովրդի միջեւ:
Ոտնալւայի կարգից յետոյ, դարձեալ թեմակալ առաջնորդի նախագահութեամբ կատարւեց Խաւարման երկարաժամ կարգը, որի ընթացքում առաջնորդ Սրբազան Հօր եւ հոգշ. Տ. Անանիա վրդ. Գուճանեանի միջոցով ընթերցւեցին աւետարանական եօթը ընթերցումները՝ Քրիստոսի մատնութեան, չարչարանքի եւ խաչելութեան վերաբերեալ: Արարողութեան ընթացքում, երբ «Փառք ի բարձունս»-ի աւարտին մարեցին եկեղեցու բոլոր լոյսերը եւ երգւեց յուզիչ եւ հոգեզմայլ «Ուր ես մայր իմ»-ը, մթութեան մէջ գերշ. Տ. Բաբգէն եպս. Չարեանը իր հայրական խօսքը փոխանցեց ներկայ բազմաթիւ հաւատացեալներին:
Աւագ Շաբաթ օրը մեր Տիրոջ եւ Փրկչի՝ Յիսուս Քրիստոսի թաղման եւ գերեզմանի կնքման յիշատակի օրն է: Ճաշի Պատարագը այդ օրը կատարւում է երեկոյեան եւ այդ պատճառով կոչւում է Ճրագալոյց. որովհետեւ օրւայ այն պահն է, երբ ընտանեկան յարկի մէջ վառւում են լոյսերը, սկսւած է լինում յաջորդ օրը:
Ճրագալոյցի առթիւ, շաբաթ՝ մարտի 30-ին, Ս. Պատարագ մատուցեց հոգշ. Տ. Անանիա վրդ. Գուճանեանը: Պատարագի ընթացքում տեղի ունեցաւ հաւաքական խոստովանանք, որից յետոյ հաղորդւեցին ներկայ հաւատացեալները: Այդպիսով իր աւարտին հասաւ Մեծ Պահոց ժամանակաշրջանը եւ արարողութեան վերջաւորութեանը հնչած «Այսօր յարեաւ ի մեռելոց» շարականի բառերով Քրիստոսի յարութեան աւետիսը փոխանցւեց բոլորին:
Կիրակի՝ 2013 թւականի մարտի 31-ին, մեր Տիրոջ Յիսուս Քրիստոսի հրաշափառ տօնի՝ Ս. Զատկի առթիւ հանդիսաւոր Ս. եւ անմահ Պատարագ մատուցւեց հոգշ. Տ. Անանիա վրդ. Գուճանեանի միջոցով: Ս. Պատարագի ընթացքում ընթերցւեց Սպահանի Հայոց Թեմի առաջնորդ գերշ. Տ. Բաբգէն եպս. Չարեանի պատգամը Ս. Զատկւայ տօնի առթիւ: Ս. Պատարագի ընթացքում տեղի ունեցաւ հաւաքական խոստովանանք, եւ Ս. Հաղորդութիւն ստացան գրեթէ բոլոր ներկաները:
Ս. Պատարագից յետոյ, հայոց դպրոցի դասարանների միջանցքում Զատկական տօնի առթիւ ժողովրդի շնորհաւորանքներն ընդունեցին հոգշ. Հայր Սուրբն ու Շահինշահրի Հայ Համայնքի Վարչութեան անդամները: Դպրոցի բակում, յատկապէս մանուկ-պատանիներն զբաղւում էին աւանդական հաւկթախաղով:
Հարկ է նշել, որ Աւագ Շաբաթւայ եկեղեցական բոլոր արարողութիւնների երգեցողութիւնները կատարւեցին Շահինշահրի «Նարեկ» երգչախմբի միջոցով:
