Հայաստանի առաջին Հանրապետութեան 105-ամեակի առիթով, ուրբաթ՝ յունիսի 2-ի երեկոյեան, Շահինշահրի «Սրբոց Վարդանանց» եկեղեցու շրջափակում իրականացւեց ժոովրդական տօնակատարութիւն՝ նախաձեռնութեամբ ՀՀ հիմնադրման 105-ամեակի տօնակատարութեան Շահինշահրի յանձնախմբի: Երեկոյին ներկայ էին՝ Սպահանի հայոց թեմի առաջնորդ գերշ. Տ. Սիփան Ս. Եպս. Քէչէճեանը, համայնքի ծխատէր արժ. Տ. Սահակ քհնյ. Մինասեանը, թեմի ազգային մարմինների եւ շրջանի Հայ Դատի յանձնախմբի ներկայացուցիչները, Շահինշահրի՝ Հայ համայնքի վարչութեան եւ Հայ Դատի գրասենեակի անդամերը, Նոր Ջուղայի եւ Շահինաշհրի միութիւնների ներկայացուցիչները, համայնքի «Սրբոց Վարդանանց» մէկ օրեայ վարժարանի անձնակազմն ու ժողովուրդ:
Սկզբում Նոր Ջուղայի Հայ Մ.Մ. «Արարատ» միութեան սկաուտական միաւորի անդամների միջոցով շրջափակ բերւեց Հայաստանի Հանրապետութեան եռագոյն դրօշը, որից յետոյ տեղի ունեցաւ հանրապետական մաղթանք՝ Սպահանի հայոց թեմի առաջնորդ գերշ. Տ. Սիփան Ս. Եպս. Քէչէճեանի նախագահութեամբ եւ եկեղեցականաց դասի մասնակցութեամբ: Այնուհետեւ հնչեց ՀՀ օրհներգը եւ օրհնւեց ու ծածանւեց եռագոյն դրօշը:
Այնուհետեւ բացման խօսքով ելոյթ ունեցաւ հանդիսավար Անահիտ Այւազեանը, ով ներկաներին հրաւիրեց մէկ րոպէ յոտնկայս լռութեամբ յարգել՝ հայրենիքի համար նահատակւած քաջարի հայորդիների անմոռաց յիշատակը, ապա տօնակատարութեան կազմակերպիչ յանձնախմբի խօսքն ընթերցեց Մառիթա Քեշիշեանը: Նա շեշտելով, որ 1918 թւականից 105 տարիներ անց, չեն վերացել մեր ազգի եւ հայրենիքի առջեւ ծառացած մարտահրաւէրները, աւելացրեց, որ քանի դեռ մեր սահմանները անապահով են եւ պատերազմը շարունակւում է, վտանգւած է մեր պետականութիւնը:
Խօսքում ընդգծւած էր նաեւ, որ պայմանները թելադրում են առաւել քան եբեւէ զգօն լինել եւ միասնական ուժերով լծւել հայկական պետականութեան պահպանման ու ամրապնդման գործին՝ շարունակելով ազգի նւիրեալների կիսատ մնացած գործը:
Օրւայ բանախօսն էր Սպահանի հայոց թեմի Պատգամաւորական ժողովի փոխ-ատենապետ Գեղարդ Մանսուրեանը: Նա անդրադառնալով 1918 թւականին հայրենիքում տիրող կացութեանն ու ժողովրդի տրամադրութեանը՝ յատկապէս Մայիսեան սխրագործութիւնը վերազարթօնքի շրջան համարելով, ասաց, որ լինելու եւ չլնելու երկընտանքի առջեւ կանգնած հայ ժողովուրդը կարողացաւ դիմադրել եւ յետ մղել թրքական արշաւանքները, որն այս անգամ կազմակերպւել էր Արեւելահայասանը գրաւելու եւ պանթուրքիստական ծրագիրն ամբողջացնելու նպատակով:
Բանախօսն թւարկելով նշւած մայիս 28-եան յաղթանակի արդիւնքում ձեռքբերումերը, այդ յաղթանակի հոգեբանութեան շարունակութիւնը համարեց՝ Արցախի ազատագրումը, Հայաստանի 2-րդ Հանրապետութեան կերտումը, իսկ անցնող ամիսների ընթացքում Արցախի շրջափակման դէմ համայն հայութեան ի մասնաւորի արցախահայութեան դիմադրութիւնը:
Այնուհետեւ պրն. Մանսուրեանն համեմատութիւններ անցկացնելով այսօր եւ 105 տարի առաջ հայրենիքում տիրող իրավիճակների միջեւ, կարեւորութեամբ ընդգծեց. «Այսօր նոյնպէս հայ ժողովուրդը կանգնած է իր պետականութեանը եւ գոյութեանն սպառնացող մարտահրաւէրների առջեւ: Խաղաղութիւնը ցանկալի երեւոյթ է, բայց եթէ այն պէտք է ձեռք բերւի ի գին գերիների ազատազրկման, հողային կորուստների, անվտանգութեան խաթարման եւ պետականութեան վտանգւած լինելու արդիւնքում, կորցնում է իր արժէքը»:
Երեկոյի գեղարւեստական բաժնում պարային կատարումներով հանդէս եկաւ Փերիոյ Կրթասիրաց միութեան «Էրեբունի» պարախումը՝ ղեկավարութեամբ Ալինա Գրիգորեանի, ասմունքեց Լուսիա Մինասեանը, իսկ ազգային-հայրենասիրական երգեր սփռւեցին դիջէյ Վահէ Յարութիւնեանի միջոցով:
Տօնախմբութեան աւարտին ներկաներին իր հայրական պատգամն ուղղեց՝ թեմակալ առաջնորդ Սրբազան Հայրը: Նա յիշեցնելով Քրիստոսի այն խօսքը, որտեղ մարդ արարածին արգելում է ստացած աշխարհիկ ժառանգութիւնների նկատմամբ անհոգ եւ անփոյթ լինելը, աւելացրեց. «Երկու տեսակ ժառանգութիւն գոյութիւն ունի, առաջինը՝ հոգեւոր գանձերն են, որոնք տրւում են Աստծոյ կողմից, իսկ երկրորդը աշխարհիկ ժառանգութիւնն է, որը բաժանւում է անձնական եւ ազգային-հաւաքական խմբերի: Անձնական ժառանգութեան հետ կարող ենք մեր ցանկացած ձեւով վարւել, սակայն ազգային-հաւաքականի նկատմամբ իրաւունք չունենք անհոգ եւ անփոյթ գտնւել»:
Սրբազան Հայրն իր պատգամի շարունակութեան մէջ յիշատակելով, որ 1918-ի մայիսի 28-ի հետ կապւած ձեռքբերումները, հայ ժողովրդի ազգային-հաւաքական ժառանգութիւնն է, որի շնորհիւ պահպանւել են հայրենիք, պետութիւն, ազգ, լեզու եւ մշակոյթ արժէքները, յորդորեց ոչ միայն ամենայն բծախնդրութեամբ պահել ու պահպանել այդ ժառանգութիւնը, այլ նաեւ զարգացնել ու ծաղկուն վիճակում փոխանցել յաջորդ սերունդներին:
Թղթակից (Նոր Ջուղա)