Սպահան նահանգի Փերիա գաւառի Ներքեւի Խոյգան գիւղի մօտակայքում, բլրի վրայ գտնւող «Լուսահանգիստ» սրբավայրում, ուր ամփոփւած է 1622 թւականին, հաւատի ճամբին նահատակւած Գրիգոր Արփայեցիի աճիւնը, ուրբաթ՝ ապրիլի 28-ի առաւօտեան տեղի ունեցաւ ամենամեայ հոգեհանգստեան արարողութիւնը: Կարգը կատարւեց նահատակի շիրիմի վրայ կառուցւած մատուռի առջեւ՝ նախագահութեամբ Սպահանի հայոց թեմի կաթողիկոսական փոխանորդ գերպ. Տ. Սիփան ծ. վրդ. Քէչէճեանի եւ մասնակցութեամբ արժ. Տ. Մեսրոպ աւ. քհնյ. Գալստանեանի, արժ. Տ. Խաչատուր քհնյ. Զարգարեանի ու դպրաց դասի ներկայացուցիչների:

Քանի որ սոյն արարողութեան աւանդական օրը՝ Ս. Յարութեան տօնին յաջորդող առաջին ուրբաթը, զուգադիպել էր Հայոց Ցեղասպանութեան 102-ամեակի ոգեկոչման ժամանակաշրջանին, թեմիս Կրօնական խորհուրդը յարմար նկատեց այս տարի կարգը կատարել մէկ շաբաթ ուշացումով:

Հոգեհանգստեան պաշտօնին յաջորդեց թեմիս կաթողիկոսական փոխանորդ Հայր Սուրբի պատգամը: Նա անդրադառնալով նահատակի կեանքին՝ շեշտեց, թէ հակառակ այն իրողութեանը, որ Գրիգորի եւ նրան ժամանակակից հաւատացեալ ժողովրդի կեանքում առկայ են եղել բազմաթիւ դժւարութիւններ ու չարչարանքներ, սակայն նրանք միշտ իրենց երախտագիտութիւնն են դրսեւորել Աստծու նկատմամբ՝ իրենց աղօթքների ճամբով: Գերպ. Տ. Սիփան ծ. վրդ. Քէչէճեանն իր խօսքի շարունակութեան մէջ յորդորեց. «Այս արարողութիւնից յետոյ մեր կեանքի տիպարը դարձնել Գրիգոր Այրփայեցուն եւ նրա հաւատից օրինակ վերցնելով, փորձենք լուսաւորել մեր միտքն ու սիրտը եւ մեր երախտագիտութեան աղօթքը ուղղենք առ Աստւած»: 

Վերջում ուխտաւորները «Տէրունական աղօթք» բարձարցրին առ Աստւած, խունկ ծխեցին եւ մոմ վառեցին, այնուհետեւ գարնանային պայծառ ու հաճելի օրւայ մնացած բաժինն անցկացրին բնութեան գրկում:

Հոգեհանգստեան կարգին ներկայ էին՝ ազգային մարմինների ներկայացուցիչներ ու հոծ թւով ուխտաւոր ժողովուրդ:

Հարկ է նշել, որ այս տարի Կրօնական խորհրդի նախաձեռնութեամբ եւ Քրիստոնէական Դաստիարակութեան խորհրդի միջոցով տպագրւել էին Գրիգոր Արփայեցիի կեանքին ու բոլորանւէր գործունէութեանն անդրադարձող բրիւշուրներ, որոնք բաժանւեցին ուխտաւորներին: 

Թղթակից (Նոր Ջուղա)